Về Nga Sơn nghe chuyện Mai An Tiêm

Theo truyền thuyết, Mai An Tiêm - nhân vật huyền sử của nước Văn Lang ở vào cuối thời Hùng Vương, là người có công khai phá, xây dựng vùng đất ven biển Nga Sơn, cũng là người “khai sinh” ra quả dưa hấu đỏ. Ông vốn là một nô lệ bị tàu buôn phương Nam bắt làm tặng vật dâng lên vua Hùng. Nhờ trí thông minh, nhã nhặn, yêu lao động, ông được vua Hùng quý mến tin dùng và đặt cho cái tên Mai An Tiêm, ban cho một người thiếp làm vợ, được bổ làm quan cai quản các nô lệ. Nhưng sau này ông bị các Lạc hầu Lạc tướng ghen ghét, gièm pha, xúc xiểm nên nhà vua nghi ông, khép vào tội phản nghịch, đày ra sống ngoài đảo xa.

Tương truyền, chính lúc ông cùng gia đình bị đày ra sống ở trên hòn đảo xa ngoài khơi (nay thuộc vùng biển huyện Nga Sơn), nhờ loài chim biển từ phương Tây bay tới đảo ăn trái nhả hạt mà Mai An Tiêm đã tìm ra giống dưa quý. Vào vụ thu hoạch, Mai An Tiêm lấy que vạch lên vỏ quả dưa rồi đem thả xuống biển, với hy vọng những con sóng sẽ đẩy chúng vào bờ. Cách “tiếp thị” độc đáo ấy của Mai An Tiêm đã được đất liền đón nhận, họ xem như đấy là tặng vật của Thượng đế. Sau đó ít lâu, ông cùng gia đình đã được vua Hùng minh oan, sai cả đội thuyền ra đảo đón Mai An Tiêm về và phục chức.

Để nhớ ơn Mai An Tiêm, người dân Lạc Việt đã tôn ông là “Bố Cái Dưa Tây”. Chỗ ở của gia đình ông nơi hoang đảo xưa kia, người ta gọi là bãi An Tiêm. Giống dưa quý ruột đỏ ấy gọi là dưa đỏ, sau này gọi là dưa hấu. Hình ảnh Mai An Tiêm và sự tích quả dưa hấu là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của dân tộc ta trong buổi đầu dựng nước.

Ngày hội gồm nhiều tiết mục: Rước kiệu, dâng hương, lễ tế, tái hiện lại cuộc đời của Mai An Tiêm… Lễ hội Mai An Tiêm - một lễ hội văn hóa, lịch sử giàu truyền thống, tưởng nhớ công ơn của các bậc tiền bối đã có công gây dựng, gìn giữ và bảo vệ non sông đất nước. Lễ hội cũng là dịp để các thế hệ con cháu tri ân, đồng thời, tiếp nối truyền thống lịch sử vẻ vang của cha ông, tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết toàn dân tộc…

Đến Nga Sơn, du khách không chỉ có khoảnh khắc hoài cổ về câu chuyện huyền sử một thời của dân tộc, mà còn có thể leo núi, vào động Từ Thức, động Bạch Ái, Phù Chèo, Thần Phù, chùa Tiên, vườn Đào Tiên hay du thuyền trên hồ Đồng Vụa... Hay tham quan khu du lịch làng nghề truyền thống như: dệt chiếu, nghề mộc, mỹ nghệ, đan lát mây tre xuất khẩu... Nga Sơn còn nổi tiếng với các đặc sản văn hóa ẩm thực như gỏi cá nhệch, dê núi đá...

Đây còn là miền đất in dấu những chiến công và kỳ tích phi thường của cha ông trong suốt chiều dài dựng nước và giữ nước, qua những di tích lịch sử như: Chiến khu Ba Đình, đền thờ Trần Hưng Đạo, đền thờ nữ tướng Lê Thị Hoa, Phủ Trèo, Phủ Thông, chùa Bạch Tượng, chùa Bạch Á, chùa Thạch Tuyền... Tất cả tạo nên một vùng du lịch – vùng quê huyền thoại.